Polifenilen sülfit (PPS)
PPS, birbirine sülfürle bağlı aromatik halkalardan oluşan organik bir polimerdir. Bu polimerden elde edilen sentetik lif ve tekstil ürünlerinin kimyasallara ve 240°C'a varan sıcaklıklara karşı dirençli olduğu bilinir. Sert ve opak olan PPS, kömür kazanlarının filtre kumaşı, kağıt yapım keçeleri, elektrik yalıtımı, özel zar ve contaların yapımında kullanılır.
- Geçmiş
- Özellikler
- Uygulamalar
- Süreçler
- Geri Dönüşüm
- SSS
Geçmiş
1888: PPS, Frielde ve Crafts tarafından ortaya çıkarılmıştır.
1973: Ticari polimerleştirme işlemi Phillips Petroleum (ABD) tarafından başarıyla geliştirilmiş ve üretilmiştir.
Moleküler ağırlık PPS'in üretilen ilk versiyonlarında nispeten düşüktür, bu nedenle uygulamalar geliştirilerek özel kaplamalarda kullanılmıştır. Ancak, moleküler ağırlığı oksijenli ortamda termal çapraz bağlama reaksiyonu nedeniyle arttığında, işlenebilirlik ve mekanik özellikleri daha iyi hale gelmiştir. PPS'in enjeksiyonlu kalıplamaya uygun olduğu ve ısıya ve kimyasallara karşı mükemmel direnç gösterdiği keşfedildiğinde, özellikle daha gelişmiş mühendislik gerektiren bileşenlerde talep artmıştır.
Özellikler
PPS, yüksek toleranslarla kalıba dökülebilir, ekstrüde edilebilir veya işlenebilir.
Saf katı formdayken opak ila hafif bronz bir renkte olabilir.
Maksimum kullanım sıcaklığı 218°C derecedir.
PPS'in yaklaşık 200°C altındaki sıcaklıklarda herhangi bir solventte çözündüğü bilinmemektedir.
Bu plastiğin tanımlayıcı özelliği vurulduğunda çıkardığı metal sesidir.
Uygulamalar
PPS ürünler, birçok enjeksiyonlu kalıplama uygulamasında kullanılabilir:
- kaput altı otomobil parçaları
- güç aktarma bileşenleri
- pompalar
- yakıt sistemi bileşenleri
- yüzeye monte edilen parçalar
Buna ek olarak:
- elektrikli/elektronik bileşenler
- fan ve pompa parçaları
- koruyucu ve yapışmaz kaplamalar
- cerrahi cihazlar
- elektrikli aletler
- Üflemeli döküm veya ekstrüzyon ile oluşturulan PPS film yahut kompozit üretilirken kullanılabilir, yakıt hücreleri ve dizel yakıtlı araçlar için mükemmel bir adaydır.
Süreçler
PPS, para-diklorobenzen (p-DCB) ve sodyum sülfür (Na2S) yahut sodyum hidro sülfürün polikondansasyon reaksiyonu sonucu, yüksek sıcaklık ve basınç koşulları altında ve bir polar solvent içerisinde polimerleştirilebilir.
PPS, dehidrasyon reaksiyonu, sodyum klorür ayırma reaksiyonu, egzotermik reaksiyon ve yüksek ısılı basınçlama reaksiyonu gibi birçok faktörün bir araya gelmesiyle oluşmaktadır.
Aşağıdaki grafikte yer alan bu polimer, bir rafinaj ve termal çapraz bağlama işleminden geçerek kalıba dökülmek suretiyle işlem görür. Böylece PPS oluşur.
Geri Dönüşüm
PPS uygulamaları mekanik veya hammadde olarak %100 geri dönüştürülebilir ve çöp yakma tesislerinde enerji geri kazanımı sağlanabilir.
En uygun geri kazanım seçeneği birçok koşula bağlıdır. Bu koşullar arasında mahalli mevzuat, plastik parça tasarımı, ayırma tesislerine erişim, bölgesel lojistik ve geri dönüşüm maliyetleri bulunur.
